top of page
  • Yazarın fotoğrafıMurat Kendugan

Başarı çalışmaya mı şansa mı bağlıdır?


Sizce başarı çalışmaya mı şansa mı bağlıdır? Bu videoyu izlemeden yorumlara yazın ve videonun sonunda fikirleriniz değişiyor mu, mutlaka paylaşın. Başarı ve şans ilişkisi ile başarı ve yetenek ilişkisi yıllardır tartışılan bir konu. Özellikle zengin ailelerde doğan insanların şanslı olarak değerlendirildiğine birçoğumuz şahit oluyoruz. Diğer taraftan Enes Batur gibi ünlü youtuberlara ise başarıları sorulduğunda azim, çalışma ve mutluluk şeklinde başarılarının kaynağını çok çalışmalarına bağlıyorlar. Başarı şans, başarı yetenek ve başarı çok çalışmaktır. Peki gerçekte başarının formülü nedir diye merak ediyorsanız, bu video sizleri için faydalı olabilir.


#başarı #şans #çalışma


Videoma bir beğeni ve yorum bırakarak bana destek olabilirsiniz. Yeni videolardan ücretsiz haberdar olmak için de Abone ol butonuna tıklamanız yeterli :)

Bir grup çalışmasında işin büyük kısmını siz yapıyormuşsunuz gibi hissettiğiniz oldu mu ya da şu ekipte ne iş yapıyor? Bütün gün boş boş dolaşıyorlar diyen arkadaşlarınız?


1993 yılında Japonya’da yapılan bir deneyde katılımcılara başkalarının ya da kendilerinin yaptığı bir takım davranışların haklı ya da haksız olduğunu yazmaları istenmiş. Araştırma göstermiş ki haklı davranışlar gruplanırken çoğunlukla kendinden örneklerle başlanıyorken, haksız davranışlara genellikle başkaları örnek verilerek başlanmış.

Bu da insanların başarılarının ve olumlu davranışlarını kendileriyle ilişkilendirirken, hataları ve olumsuz davranışları başkalarına mal ettiklerinin bir kanıtı kabul edilmiş.

Türkiye’nin çok abone sahip bireysel kanalı Enes Batur’un da Azim-Çalışma-Mutluluk şeklinde başarısını özetlediğini belki duymuşsunuzdur.

Birkaç ay önce Netflix’te yayınlanan The Last Dance dizisinde Chicago Bulls’un efsane dönemi ve özellikle Michael Jordan’ın hikayesi anlatılmıştı. Bir röportajda belgeselin yapımcısı Michael Jordan’ın başarısını şu şekilde anlatmıştı.

Peki, son 25 yılda drafted yani NBA’e seçilen lise öğrencilerinin doğum günün çoğunlukla Şubat-Mart olmasını şans dışında nasıl açıklayabilirsiniz? Bu arada Michael Jordan’ın doğum günü de 17 Şubat. İşin ilginci NBA’e seçilen Şubat-Mart doğumlu adayların da çoğunlukla All-Star seçildiğini görüyoruz. Bu şekilde Michael Jordan’ın başarısında doğduğu ayın etkisi olduğunu da kolaylıkla söyleyebiliriz.



Bu kadarı sizin için yeterli değil mi?


Bir başka araştırma yüksek ve düşük gelir seviyesindeki ailelerin çocuklarının başarısını karşılaştırmış. IQ testinde benzer skorlar alan çocukların okuldaki başarıları incelendiğinde düşük gelir seviyesindeki başarı oranı %24’lerdeyken yüksek gelir grubunda %63’e kadar çıktığı gözlemlenmiş. Bunun sebebi de yüksek gelir seviyesindeki ailelerin çocuklarına erken yaşta eğitim vermeye başlaması, daha sağlıklı beslenme ve ebevynlerin çocuklarıyla düzenli vakit geçirmesi olarak açıklamış.


Bu video konusunda bana ilham olan Veritasium NASA’ya çalışmak üzere 11 kişinin işe alınacağı bir başvuru simülasyonu kurmuş ve rastgele başvuranlara bir yetenek ve şans skoru atamış. Hazırlanan simülasyonda %95 yetenek ve %5 şans skoru kullanılarak rastgele adaylar oluşturulmuş. Toplamda 100 puan içerisinden en fazla puan alan ilk 11 kişinin astronotluğa seçileceği düşünülerek sanki benzer 1000 ilan varmış gibi model tekrarlanmış. Seçilen adayların şans ortalamasının %94.7 olduğu görülmüş. Peki, 11 adayın yüzde kaçı sadece yeteneklerinden ötürü listeye girmiş? Ortalama cevap 1.6 yani yalnızca 2 kişi. Bu da demek oluyor ki yalnızca %5 etkisi olan şans skorunda bile 11 kişinin 9’u belki de 10’u şansın etkisi olmasaydı bambaşka kişiler olurdu.


Bu örnek bize gösteriyor ki başarılı olmak için yalnızca çok çalışmak ya da bir konuda yetenekli olmak yeterli değil. Aynı zamanda bir dönüm noktasına da ihtiyacımız var.

Bana sorarsanız şansın etkisini küçümsemek, başarı şansımızı arttırabilir. Çünkü bir işin sonucundan emin olmadığımızda daha fazla üzerine çalışmak ve şansımızı arttırmak isteriz. Bu nedenle hayatınızın kontrolünün tamamen sizde olduğunu düşünmek ve buna göre çalışmak yeni yetenekler kazanmanıza ve işin %95’lik bölümünü mükemmelleştirmenize katkı sağlayabilir. Youtube’a başladığımda ne kadar kötü olduğumu bilseydim muhtemelen ikinci bir video paylaşmazdım

ve her hafta bu kadar çaba gerektirdiğini bilseydim bu işe asla girmeyebilirdim. Şanslıyım ki girdim ve sizin gibi güzel insanlarla tanışıyorum. Henüz bu işten geçimimi sağlayabilir miyim? Pek, sanmıyorum ama sizler abone olup, bildirimlerinizi açarak her geçen gün bana daha da büyük bir şans veriyorsunuz ve adım adım büyük bir şirket oluyoruz. Bunun için her birinize teşekkür ederim. Eğer henüz abone değilseniz abone olup, bu videoyu paylaşarak benim de şansımı artırabilirsiniz.


Şansımızı arttırmak için yapabileceğimiz başka şeyler de olabilir mi? Prof. Dr Richard Wiseman yaptığı bir araştırma belki, ama belki’nin altını çizmek istiyorum, bu konuda bir umut olabilir diyor.

Bundan yola çıkarak bir dönemin en çok satan kitaplarından biri olan Şans Faktörü kitabını yazmış Kitabın bulabileceğiniz en hızlı özeti şu şekilde;


1) Daha dışa dönük, kaygısız ve yeni tecrübelere açık bir hayat yaşayın.

2) İçgüdülerinizi dinleyin.

3) Yaptığınız işlerden olumlu sonuç bekleyin.

4) Kırılgan olmayın.

5) Tekrar tekrar denemeye devam edin.


Proffesor’un Şans Okulu adı verdiği eğitime de 1000’in üzerinde kişi katılmış. bu konuda pratikler yapıp programı tamamladıktan sonra %80’i daha şanslı bir hayat yaşadığını söylemiş.


Daha şanslı bir hayat bizi mutlu ettiği kadar çevremizi de mutlu edebilir mi?


Araştırmalar başarılarını şansa bağlayan insanların çevreleri tarafından daha da çok sevildiğini gösteriyor ve bu kişilerin de çevrelerine destek olma ihtimali yetenekleri ile başarısını bağdaştıranlara göre %25 daha fazlaymış. Bir de deneydeki birkaç doları şimdi bir de günümüz ünlülerinin, youtuberların, zengin iş adamları ve politikacıların kazançları üzerinden düşünelim. Gelir adaleti ve yetenek ihtiyacı konusunda bu insanların toplumumuza daha büyük katkılarda bulunması farklı bir ülke olmamızı sağlayamaz mı? Geldikleri nokta için inanılmaz bir çaba sarf ettiklerine eminim peki ya aynı yolda benzer çabayı gösterip de başarılı olamayanlardan farkları neydi? Nasa’daki astronot adaylarını hatırlayın %5 şans faktörü bile 11 kişiden 9’unun elenmesine sebep olmuştu. Başarıda şansın etkisini kabul etmek, hayata daha gerçekçi bakmamıza ve daha çok sevilmemize katkı sağlayabilir.


Bir başka araştırmada makalesinin sonuç bölümünde çok çalışmalarından ve yeteneklerinden bahseden yazarları, şans ile deneysel sonuçlarını ilişkilendiren iki grubu karşılaştırmış. Sonuçları değerlendirenler şanstan bahsedenleri daha alçak gönüllü ve cana yakın bulmuş.


Bu nedenle başarılı insanların şansa inanması hem kendilerine hem de topluma bir dönüşüm fırsatı oluşturacağını düşünüyorum.

Kişisel olarak Youtube konusunda gidecek çooo..k uzun bir yolum olsa da, Barış Özcan’a Az bilinen ama takibe değer 25 Kanal videosunda benden bahsettiği için minnettarım. Bu nedenle ben de olabildiğince her videomun sonunda altını çize çize Her Pazar sabah saat 9.30’da Barış Özcan videolarından hemen sonra yeni videolar yayında diyorum.

Davranış Bilimleri dersinden önce bir arkadaşım ve onun arkadaşı ile denk geldiğimiz için minnettarım. Çünkü bu şekilde bugünkü eşimle tanıştım.


Bu videoyu hazırlama sebeplerimden biri de içinde bulunduğumuz şartlar ve psikolojimizin genellikle bize ne kadar şanslı olduğumuzu unutturması. Bu nedenle başarılı insanlar dünyayı adil bir yer olarak değerlendirirken, daha az başarılı olanlar kendilerini daha az yetenekli ya da az çalışkan olarak etiketliyor. Üstelik tüm bunlar olası ayrımcılık ve ön yargı senaryolarından da önce başımıza geliyor. Ayrıca, şundan da bahsetmek istiyorum. Eğer böylesi bir dünyada başarılı olmak istiyorsak, size verebileceğim tavsiye kendi içinde bir ikilem içeriyor. Hatta buna “Başarı Paradoksu” da diyebiliriz. Çünkü, önce hayatımızın tamamen bizim kontrolümüzde olduğuna inanarak, başarının tek kaynağının çok çalışmanız ve geliştirdiğiniz yetenekleriniz olduğuna inanmalısınız. Sonrasındaysa bunun doğru olmadığını kabul etmeli ve eğer bir gün başarılı olursanız, bunun önemli bir bölümünü şansın oluşturduğunu unutmamalısınız. Başkalarının şansını arttırmak için elinizden geleni yaparsak çevremiz tarafından da sevilen ve benimsenen bireyler olarak konumumuzu da güçlendirebiliriz.


Ben de bugün birkaç youtube kanalından bahsetmek istiyorum.

Hasan Balyemezler kanalını Neuralink konusunda hazırladığı video ile tanıdım ve kişisel gelişim/bilim alanındaki videoları keyifle izliyorum.

Kadir Kuru’nun kanalında marka ve ünlü kişilerin hikayelerini bulabilirsiniz. Biz de bundan birkaç ay önce Starbucks için ortak bir çalışma yapmıştık.

Uğur Özdağlı’nın kanalındaysa farklı bölümlerde okuyan ve mezun olmuş kişilerin röportajlarına ulaşabilirsiniz. Vlog tadında videolarını vakit buldukça keyifle takip ediyorum.


Bu üç kanala da gidip bu video ile haberdar olduğunuzu paylaşmanız eminim onları da çok mutlu edecektir. Eğer sizlerin de önermek istediği kanallar varsa yorum olarak paylaşın.


Yazımı okuduğunuz için teşekkür ederim. Yeni videolar her Pazar sabah saat 9.30’da Barış Özcan videolarının hemen arkasından yayınlanmaya devam edecek. Tabii beraberinde blog yazılarımız da gelecek. Beni desteklemek için kanalıma abone olup, videolarıma yorum ve beğeni bırakabilirsiniz. Kanalıma abone olmak için buraya tıklayabilirsiniz.


Sevgili ŞİRKET! Tekrar görüşene dek, kendinize çok iyi bakın. Hoşça Kalın!

0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör
bottom of page