Üniversiteye Başlayanlara Tavsiyeler
Üniversite sonuçları kısa bir süre önce açıklandı. Belki bir kısmınız istediği puanı alamamış, kararsız kalmış ve gelecek dönem için hazırlanmaya başlamıştır. Bir bölümünüz ise heyecanla okumaya başlayacağı bölüm ve üniversiteleri öğrendi. Instagram hikayelerinde ÖSYM sonuçlarını paylaştı. Öncelikle gelecek dönem hepinize güzellikler getirsin. Üniversiteye girdiğinize göre ailenizin sınav döneminde söylediği gibi rahat bir 4-5 sene geçirebilirsiniz. Bol bol gezin, eğlenin, derslere gitmemek için kendinize çalışkan bir arkadaş edinin; dememi umarım beklemiyorsunuzdur.
Üniversite döneminde katıldığım bir etkinlikle Semih Yalman’ın söylediği çok güzel bir söz vardı.
“Üniversite hayatınızın en özgür dönemi olacak”
Geriye dönüp baktığımda gerçekten de öyle olduğunu görüyorum. Bu öyle bir dönem ki ileride üstleneceğiniz iş sorumluluğu, aile sorumluluğu, sosyal çevre sorumluluklarının hiç biri şu an üzerinizde yok ya da en az seviyede. Sorumluluk eşittir kendinize ayırabileceğiniz daha az vakit olarak düşünülebilir. Tam tersi durumda, yani üniversitede, kendinize ayırabileceğiniz bolca vaktiniz olacak. Bu vakti nasıl değerlendireceğinize karar vermeniz adına sizin için bazı tavsiyeler hazırladım. Eğer bu tavsiyeleri takip ederseniz önümüzdeki 5-6 yılın iş hayatına kendinizi çok daha hızlı adapte edebilirsiniz.
“Ne en güçlü olan tür hayatta kalır, ne de en zeki olan… Değişime en çok adapte olabilendir, hayatta kalan.” Charles R. Darwin
Yazıyı okumadan önce videoyu izlediğinizden emin olun!
1. Üniversite size temelleri verir. Şirketler uzmanları beğenir.
Sınava nasıl hazırlandığınızı düşünün. Yalnızca lisede okula gitmek ve ödevleri yapmak yeterli miydi? Yoksa soru tiplerini öğrenmek, sınavda zaman yönetimi yapabilmek, istediğiniz bölüm için hangi dersten kaç net yapmanız gerektiğini belirlemek ve eksik konularınızı öğrenmek için ilave bir çalışmaya ihtiyaç mı duydunuz? İş hayatına hazırlanmak da benzer şekilde insiyatif almayı gerektirir. Kendinizi üniversite dersleri ile sınırlamayın. Teknolojiyi bugün bu yazıyı okuduğunuz gibi kişisel gelişiminiz için de kullanın. Udemy, EdX, Coursera gibi platformlardan mutlaka dersler alın. YouTube’u eğlence için olduğu kadar eğitim için kullanabileceğinizi unutmayın. Okulunuzdaki yandal, çift anadal gibi imkanları araştırın. Alternatif bir bölüm okumak gelecekte yapmak istediğiniz meslekle ilgili daha fazla seçeneğiniz olması demektir.
2. Her zaman sorular sorun ve cevaplar arayın.
İş hayatındaki en temel göreviniz soru sormak ve çözüm üretmek olacak. Problemi belirlemek için soru sormaktan, çözüm yolunda hata yapmaktan ve insanlara düşüncelerinizi söylemekten çekinmeyin. Hata yaptığınızda problemin kaynağını bulun. Üzerine düşünün, tekrarlanmaması için ne yapmanız gerektiğini belirleyin. Pozitif olun. Yıkıcı değil yapıcı çözümlere odaklanın. Çözümlerin zaman içerisinde değişebileceğini unutmayın. Daha iyisi ya da daha kötüsü her zaman olabilir. Ancak, ikisi de çözümsüzlükten iyidir.
3. Kendinizi çok yönlü geliştirin.
Üniversite dönemini bir seyahat gibi değerlendirin. Varış noktasına gidilecek farklı yollar olabilir. Bu nedenle mühendislik okuyorsanız kendinizi yalnızca sayılarla sınırlamayın. Sanatı da, işletmeyi de, psikolojiyi de deneyin. Çözümlerinize adapte edebileceğiniz bir nokta ya da hali hazırda okuduğunuz bölümden daha çok ilgilinizi çeken bir mesleği keşfedebilirsiniz. Kararlar almaktan ve bunları uygulamaktan çekinmeyin. Başka bir bölümün ya da okulun sizi daha mutlu edeceğine inanıyorsanız, geç olmadan elinizdekini değiştirin. Hayat sizin.
4. “Karakteri işe al, yeteneği eğit!” diyorlar. Peki ya, üniversite eğitimi?
Üniversite size temel mesleki bilgi konusunda yardımcı olacak. Bu bilgiler hem diplomanızı almanız için hem de mesleğinizle ilgili düşünce modellerini zihninizde oluşturmanız için çok önemli. Ancak, kariyer sitelerine bakmaya başladığınızda “Yeni Mezun Yetenek Programı” başlıklı ilanlar göreceksiniz. İlanların içerisinde “Başarma azmi yüksek, iletişim becerileri ve sorumluluk duygusu güçlü, ekip çalışmasına yatkın, gelişime açık, sosyal sorumluluk bilinci gelişmiş” gibi karakter özellikleri ve yetenekler yer alacak. Bu özellikleri hangi derste öğreneceğinizi düşünüyorsunuz? Bilgi Kuramı, Para ve Banka, Mekanik gibi derslerde bu özellikleri kazanamazsınız. İş hayatı birlikte çalışan insanlar demektir. Bu durumu pratik edebileceğiniz kulüp çalışmaları, stajlar, öğrenci evi sorumlulukları, liderlik programları ya da YouTube’dan izleyeceğiniz basit videoları mutlaka değerlendirin ve hayatınıza uygulayın. Bu yönde kendinizi geliştirmek tamamiyle size kalıyor ve hangi meslekle ilgilendiğinizden bağımsız olarak geliştireceğiniz karakter özellikleriniz, işinize yönelik yetenekleriniz sizi iş hayatında her zaman ön planda tutacak.
5. Neden herkes İngilizce öğrenin diyor, hiç düşündünüz mü?
Burada biraz verilerden bahsetmek isterim. Aralık 2017 rakamlarına göre internet dünyasının %25’i İngilizce konuşuyor/yazışıyor. Türkçe ise görünüşe göre %2’den daha düşük bir paya sahip. Basit bir mantıkla İngilizce öğrenmenin size 10 daha fazla bilgiye erişim şansı sunacağını söyleyebiliriz. Bu elbette kendinizi 10 kat daha fazla geliştirme imkanını da beraberinde getirecektir. İkinci dil konusunda ise çalışmak istediğiniz sektöre göre karar vermenizi öneririm. Kozmetik ve finansal danışmanlık alanında Fransızca, inşaat alanında Rusca ve Arapça, Yapay zeka konusunda Çince ve Almanca gibi dilleri öğrenmeyi düşünebilirsiniz. Hangi dilin size daha fazla katkı sağlayacağını, çalışmak istediğiniz alanla ilgili araştırmalar yapmaya başladıkça keşfedeceksiniz.
6. Yazılım öğrenin.
İşe alımcıların sorduğu klasik sorulardan bir tanesi de “Kendini 5 yıl sonra nerede görüyorsun?” sorusudur. Mezun olmadan önce sizin de kendinize en çok sormanız gereken soru “Dünyayı 5 yıl sonra nerede görüyorsun?” soru olmalı. Bugün Dünya’da yapay zeka, endüstri 4.0, VR, büyük veri gibi konular konuşuluyor. Gelecekte robotların olacağından bahsediliyor. Şirketler “Data Scientist” adını verdikleri “veri madencileri” yetiştiriyor ve sayıların önemi giderek artıryor. Böyle bir akış içerisinde makinelerin dilini anlamak size matematiksel düşünmeyi, daha iyi çözümler üretmeyi sağlayacaktır. Bu yazılım diline Java, C, Phyton olmak zorunda değil. Excel makrolarını ve SQL dilini öğrenerek de veri yorumlamaya daha hakim bir konuma gelebilrisiniz.
7. İş hayatını olabildiğince erken tecrübe edin.
Hayatınızın ortalama 40 yılını çalışarak geçireceksiniz. Sevmediğiniz bir işte, sevmediğiniz bir yerde ve sevmediğiniz insanlarla çalışmak ziyan edilmiş bir hayattan başka bir şey değildir. Neyi sevdiğinizi öğrenmenin en iyi yolu ise onu tecrübe etmektir. Okulunuzda zorunlu ya da gönüllü staj imkanlarını değerlendirin. Kulup çalışmalarına katılın. Hiçbir şey yapamıyorsanız 3-4 arkadaşınızla bir araya gelip bir websitesi, sosyal medya hesabı ya da al-sat işi yapın. Çalıştıkça kendinizi daha da iyi tanıyacaksınız.
8. Farklı kültürlerle tanışın.
Farklı bakış açılarını keşfetmek, saygı duymak ve anlamak için Erasmus, Work&Travel, AISEC gibi programları değerlendirin. Okulunuzun ikili anlaşmalarına öğrenci olarak katkı sağlayıp farklı ülkeleri de keşfedebileceğinizi unutmayın. Değişim programlarına giden öğrenciler olduğu gibi gelen öğrencilerinde olduğunu hatırlayın. Demem o ki, yeni kültürlerle tanışmanın birden fazla yolu mevcut. Hem kendinizi anlatmak hem de kültürleri anlamak için üniversiteyi değerlendirin. Kuracağınız dostlukların size neler getireceği hiç belli olmaz.
9. Hobi edinin!
Dengeli bir hayat için yapmaktan mutluluk duyacağınız bir hobi edinin. Fotoğraf, müzik, sinema, spor, yemek ya da seyahat gibi birçok etkinlik sizi işinize karşı daha heyecanlı tutacak, iş hayatında daha ilgi çekici bir insan olmanıza katkı sağlayacak ve belki de yeni bir kariyer edinmenize yardımcı olacaktır. Eğer takım halinde yapabileceğiniz bir hobi bulursanız iş görüşmelerinde çarpı iki puan da kazanabilirsiniz. Kendinizle vakit geçirmeyi seviyorsanız da bu kimseyi ilgilendirmez.
10. Gündemi takip edin.
Dünya ve ülke gündeminde ne gelişmeler var? Çalışmak istediğiniz sektörde neler oluyor? Etkinliklerde konuşmacılar neler anlatıyor? Tüm bunları öğrenmek için kulağınız biraz delik olsun. Websitelerini, dergileri ve yeni yayınlanan kitapları takip edin.
Tavsiyelerin devamı aklıma geldikçe eklenecek :)
Başarılı bir kariyer sahibi olmak, iyi bir üniversite mezunu olmak demek değildir. Hangi üniversiteden mezun olduğunuz önemli mi? Canlı yayınımızda da söylediğim gibi bazı üniversiteler size artı bir ya da iki puan katabilir. Fazladan on-onbeş puan kazanmak içinse bugün sizinle paylaştığım tavsiyelerimi üniversite boyunca hayatınıza işleyin. Bunu başardığınız noktada o iki puanın hiçbir önemi kalmayacak. Hayatın size bir şeyler sunmasını bekleyin. Yaşamak istediğiniz hayatı kendi emeklerinizle oluşturun.